در بخش قبل دلیل توجه یهودیان به قدس واندیشه ساخت هیکل سلیمان ذکر شد.هم چنین به عملی شدن دیدگاه«جداسازی میان دو بخش»واخراج اعراب ساکن در بخش قدیمی شهر اشاراتی شد.حالا ادامه مطلب را بخوانید:
فعالیتهای رسمی صهیونیستها در درون بخش قدیمی شهر بیت المقدس آن چنان که در تحقیقات مرکز پژوهشهای عرب در شهر ذکر شده، بر دو محور اساسی قرار دارد:
نخست: افزایش احداث آبادیهای مهاجر نشین یهودی در شهر بیت المقدس (محله ی یهودیان)
عملیات احداث مجتمعهای یهودی نشین در بخش قدیمی شهر بیت المقدس و دیگر فعالیتهای شهرک سازی، منجر به اخراج25 هزار شهروند فلسطینی از این شهر گردیده است.
رژیم صهیونیستی پس از اشغال شهر در ژوئن سال 1967، محله مغاربه واقع در مجاورت دیوار براق – ندبه – را جهت ایجاد محوطه ای برای زائران و نمازگزاران یهود، ویران ساخت.
نتیجه ی این اقدام اسرائیل عبارت بود از ویران سازی135 خانه ی فلسطینی و آواره ساختن هفت هزار شهروند فلسطینی. سپس شرکت «عمران محله ی یهود در قدس» تأسیس یافت که همراه با برخی وزارتخانه ها و دیگر سازمانهای صهیونیستی جهت اسکان شماری از خانوارهای یهودی، فعالیت می کرد. شش هزار تن از یهودیان مهاجر در این محله اسکان یافتند.
مهندس «ابراهیم دقاق» دبیر سندیکای مهندسان فلسطینی در کرانه ی باختری اشغالی پیرامون این وضع می گوید:
»باید گفت که مناطق ویران شده توسط مقامهای صهیونیستی، دیگر شایسته ی نام یک شهر باستانی دارای ساختمانهای تاریخی کهن نیست بلکه بر عکس، آثار آن از بین رفته و راهها، خیابانها و ساختمانهای آن به شکلی مغایر با اصل، تغییر یافته است. شکل نهایی ساختمانها هیچ پیوندی با گذشته و محیط پیرامون آنها ندارد. همچنین با حال حاضر نیز – جز در مورد خدمات جدیدی که رژیم صهیونیستی برای ساکنان جدید فراهم ساخته – هیچ گونه پیوندی ندارد.» افزون بر فعالیتهای
شهرک سازی صهیونیستی که از هنگام اشغال شهر – در دوره ی حاکمیت حزب معراخ (کارگر) آغاز گردید، و تا به امروز نیز ادامه دارد – فعالیتهای دیگری نیز وجود دارد که جمعیتها و انجمنهای دینی افراطی بدان دست یازیده اند.
محور دومی که فعالیتهای صهیونیستها در شهر بیت المقدس براساس آن قرار دارد، کارهای حفاری است که تا سال 1981 به نه مرحله تقسیم شده است. این امر، به رغم تناقض با ماده 32قرار داد لاهه که انجام هر گونه حفاری آثار باستانی در مناطق اشغال شده را ممنوع می شمارد انجام گرفته است.
این نه مرحله به طور مختصر عبارتست از:
مرحله ی نخست: این مرحله از اواخر سال 1967 آغاز گردید و در سال 1968 پایان یافت. حفاریها در70 متر طول زیر دیوار جنوبی حریم قدس انجام گرفته است که این دیوار جلوی بخش جنوبی مسجد اقصی و ساختمانهای جامع «النساء و موزه ی اسلامی و مناره ی «الفخریه» - چسبیده به آن – قرار دارد.
عمق این حفاریها به14 متر رسیده است و به مرور زمان، به عامل خطرناکی تبدیل شده که ممکن است شکافهایی در این دیوار و ساختمانهای دینی و باستانی به وجود آورد.
مرحله دوم: این مرحله در سال 1969 به پایان رسید و 80 متر از دیوار حریم مقدس را در برگرفت. این حفاریها از شمال به یکی از دروازه های حرم شریف به نام «باب المغاربه» منتهی می شود. مسیر این حفاریها از زیر 14 ساختمان دینی مسلمانان که وابسته به «مرکز امام شافعی» است می گذرد. تمامی این ساختمانها شکاف برداشته و یا به وسیله ی بولدوزر با خاک یکسان شده اند، ساکنان ساختمانها را نیز مجبور به ترک آنها کرده اند.
مرحله ی سوم: در سال 1970 آغاز و بار دیگر در سال 1975 از سرگرفته شد. در این مرحله، حفاریها از زیر ساختمانها کهن محکمه ی شرع (که از کهن ترین بناهای تاریخی اسلامی بیت المقدس به شمار می رود.) آغاز به و به مساحت 180 متر از زیر پنج دروازه به نامهای «سلسله»، «مطهره»، «القطانین»، «الحدید» و دروازه ی علاءالدین بصری بصری (معروف به دوازه ی مجلس اسلامی) می گذرد. بر بالای این حفاریها، ساختمانهای دینی، فرهنگی، مسکونی و تجاری قرار دارند که شامل چهار مسجد باستانی «قایتبای» و بازار «قطانین» که کهن ترین بازار باستانی
عربی – اسلامی در قدس به شمار می رود و شماری از مدارس باستانی و خانه های مسکونی است که حدود 300 عرب از مردم قدس در آنها سکونت دارند. عمق این حفاریها بین10 تا 14 متر است که تاکنون باعث شکاف اندازی در بعضی از ساختمانها و در آن میان، مسجد جامع عثمانی، کاروانسرای «الکرد» و مدرسه ی «جوهریه» گردیده است که همگی جزو مستغلات دینی و فرهنگی به شمار می روند.لیکن خطر حفاریها و همچنان این املاک و مستغلات مجاور آن را تهدید می کند.
مرحله های چهارم و پنجم: این مراحل در سال1947 در بخش جلویی دیوار جنوبی آغاز گردید که از پائین بخش جنوب شرقی مسجد اقصی و دیوار حرم مقدس آغاز شده و به مسافت هشتاد متر در شرق امتداد می یابد.این حفاریها در ژوئیه سال1947از دیوار جنوبی حرم مقدس نیز گذشته و در چهار نقطه به رواقهای پائینی مسجد مبارک اقصی و حرم شریف رسید.
نخست: پائین محراب مسجد الاقصی و عمق مسجد مبارک الاقصی.
سوم: زیر درهای پیوسته به رواقهای واقع در پایین مسجد مبارک الاقصی.
عمق این حفاریها به بیش از 13 متر رسید و دیوار و خود مسجدالاقصی را به دلایل زیر در معرض ویرانی قرار داده است:
-2 خاکبرداری از زیر و بیرون دیوار
مرحله ی ششم: در آغاز سال1975 در وسط بخش شرقی دیوار شهر و دیوار حرم شریف و میان دروازه «سیده مریم» و دروازه ی زرین، شروع شد. این حفاریها، گورهای مسلمانان را تهدید
می کند پیکر عده ی زیادی از روحانیون، دانشمندان و دولتمردان مسلمان در آنجا به خاک سپرده شده که پیشاپیش آنها، دو صحابه ی پیامبر، «عباده بن الصامت» و «شدادبن اوس انصاری»
می باشند.
مرحله ی هفتم: طرح عمیقتر کردن میدان شریف «براق» که «میدان ندبه» نامیده می شود. این میدان با دیوار غربی مسجد مبارک اقصی و حرم شریف اسلامی همجوار است. این طرح در سال 1975تدوین گردید و همچنان که در شماره ی 1977/6/15روزنامه ی «القدس» ذکر شده، با اصلاحاتی از سوی یک کمیسیون وزارتی صهیونیستها به تصویب رسیده است. این طرح شامل ضمیمه ساختن بخشهای دیگری از زمینهای اعراب که با این میدان همجوار است و نیز ویران سازی ساختمانهای آن و حفر زمین به عمق 9 متر می باشد.
این میدان تا 1967/9/7در برگیرنده ی حدود 200 مستغلات عربی – اسلامی بود بخش اعظم محله ی غربی شهر را تشکیل می داد که در سالهای 1977-67ویران گردید و تمامی ساکنان آن بالغ بر هشتصد تن آواره شدند.
-3 مسجد «ابومدین الغوت» که جزو املاک قدیمی اوقاف است.
4-حدود 35 باب خانه که حداقل سیصد و پنجاه تن از مردم بیت المقدس در آنها سکونت دارند.
مرحله ی هشتم: این مرحله شامل منطقه ی واقع در پشت دیوارهای جنوبی مسجد الاقصی و به مثابه ی ادامه ی طرح حفاری مرحله ی چهارم و پنجم می باشد. هدف از انجام این مرحله، کشف به اصطلاح قبرستان پادشاهان اسرائیل است.
مرحله ی نهم: عملیات این مرحله در اوت 1981 آغاز شد. حفاریها از دیوار غربی حرم شریف بیت المقدس عبور کرده و به یک تونل قدیمی که درسال 1980 کشف شده منتهی می گردد.
این تونل به مسافت25 متر از زیر دیوار غربی حرم شریف در نقطه ای به نام (مطهره) که در میان باب السلسله و باب القطانین واقع است عبور کرده و به سوی شرق امتداد می یابد و عمق آن بالغ بر6 متر است و به سقاخانه ی قایتبای روبه روی قبه الصخره و در فاصله 30 متری ناحیه ی غرب قبه منتهی می شود.
اسرائیلی های هشت تونل دیگر نیز در زیر و اطراف مسجد الاقصی حفر کرده اند. یکی در سال 1970 و دو تونل در سال 1971 و چهار تونل در سال 1974 تونل هشتم به دو سوراخ باز راه دارد که صهیونیستهای مذهبی از آنجا به درون چاه «قایتبای»نفوذ کرده اند.
نخست: تونلی که به موازات دیوار غربی حرم شریف و در زیر بناهای تاریخی مدارس دینی کشیده شده است. اغلب این مدارس به سبب حفاریهای مزبور شکاف برداشته است. صهیونیستها به هنگام کندن تونل، هر شکافی را با بتن مسلح پر می ساختند تا از شنیده شدن سرو صدای مربوط به عملیات درون تونل می گذشت جلوگیری کنند. دو سوراخ یاد شده، روز پنجشنبه 1981/9/3، یعنی روزی که سرزمینهای اشغالی شاهد اعتصاب عمومی مردم علیه این حفاریها بود، بسته شد.
شایان یادآوری است که «کمیته عمران اقصی» با همکاری شهروندان فلسطینی تلاش فراوانی انجام داد تا تونل 25 متری را پر کند اما صهیونیستها، دهنه ی چاه «قایتبای» را با بتن مسلح مسدود ساختند.
تونل هشتم، از تونل اصلی – که اواسط دهه ی هفتاد کنده شده و از «براق» تا به مجازات در مجلس کشیده شده – آغاز می شود و پس از عبور از زیر راهرو «قایتبای» به سمت غرب، به سوی قبه «صخره» کشیده شده است. پیوند میان این تونل با تونل دیگر، زیر یک رواق اسلامی قرار دارد که دهها سال است بسته شده و از آن هنگام، از این تونل به عنوان چاه آب استفاده می شود.
از زمان به اشغال در آمدن شهر بیت المقدس در جریان جنگ ژوئن 1967 اغاز شد و این توطئه، با شیوه ها و روشهای مختلفی به اجرا درآمد و هدف آن تخریب این یادگار تاریخی اسلامی و مقدس و از میان برداشتن آن به منظور ایجاد (تخت سلیمان) بر ویرانه های آن است.
